Ερευνητική δράση του Αρχιπελάγους

Περιβάλλον - 15/02/2008

Με αφετηρία τον ερευνητικό σταθμό του Φάρου Ικαρίας, η ερευνητική ομάδα του Αρχιπελάγους συνεχίζει παρά τις αντίξοες καιρικές συνθήκες την συλλογή επιστημονικών δεδομένων, απαραίτητα για το σχεδιασμό και εφαρμογή αποτελεσματικών μέτρων προστασίας των σπάνιων παράκτιων οικοσυστημάτων του ανατολικού και νότιου Αιγαίου.

Με στόχο τη συγκέντρωση επιστημονικών δεδομένων στα οποία  βασίζονται οι δράσεις περιβαλλοντικής προστασίας, οι ερευνητές του Αρχιπελάγους, βρίσκονται καθ΄ όλη τη διάρκεια του χρόνου σε διαφορετικές περιοχές του Αιγαίου. Αυτή την περίοδο η ερευνητική ομάδα του Αρχιπελάγους, με 12 επιστήμονες, ερευνητές και φοιτητές, εργάζεται με επίκεντρο την Ικαρία, στην περιοχή του Ανατολικού και Νότιου Αιγαίου, υλοποιώντας έρευνα στα θαλάσσια παράκτια οικοσυστήματα, παράλληλα με δράσεις περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης.

Με την υλικοτεχνική υποστήριξη του  ερευνητικού σταθμού στο Φάρο Ικαρίας, ο οποίος συνεχώς εξοπλίζεται για να ενισχύσει το πολύπλευρο ερευνητικό έργο που υλοποιείται στην περιοχή του ανατολικού και νότιου Αιγαίου, ολοκληρώνεται η καταγραφή βιοποικιλότητας των παράκτιων οικοσυστημάτων στο ανατολικό άκρο της Ικαρίας, μια περιοχή ιδιαίτερης βιοποικιλότητας, η οποία έχει προταθεί για προστασία στο πλαίσιο του δικτύου Natura 2000.

Παράλληλα συνεχίζεται η προεργασία για τη δημιουργία στην περιοχή ενός καινοτόμου σταθμού Παθητικής Ακουστικής Παρακολούθησης Θαλάσσιων Θηλαστικών, καθώς η περιοχή υποστηρίζει σημαντικούς πληθυσμούς προστατευόμενων ειδών.

Για να μπορέσει να προστατευθεί συνολικά και ουσιαστικά η περιοχή, απαραίτητη είναι η πλήρης καταγραφή της βιοποικιλότητας των θαλάσσιων οικοσυστημάτων την οποία το Αρχιπέλαγος υλοποιεί εθελοντικά.

Η έρευνα χωρίζεται σε θεματικούς τομείς όπως η διενέργεια μελέτης για βιώσιμα φυσικά αντιμέτρα για να περιοριστεί η επέκταση του είδους άλγεων  Caulerpa racemosa που αποτελεί εισβολέα στο Μεσογειακό θαλάσσιο οικοσύστημα με αποτέλεσμα να μη διαθέτει φυσικό θηρευτή και υλοποιείται με

•    λεπτομερή υποβρύχια καταγραφή της βιοποικιλότητας των παράκτιων οικοσυστημάτων, με τη χρήση μεθόδων οπτικής καταγραφής (visual-census), μέσω ελεύθερης κατάδυσης
•    και παράλληλη δημιουργία βάσης δεδομένων σε G.I.S. για την βιοποικιλότητα της παράκτιας ζώνης

Η μελέτη των παράκτιων οικοτόπων γίνεται σε συνεργασία με το Τμήμα Θαλάσσιας Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου του Cardiff Ουαλίας και  το πανεπιστήμιο Canakkale Onsekiz Mart της Τουρκίας.

Η περιοχή αποτελεί πλέον διεθνές ωκεανογραφικό πεδίο στο οποίο ήδη τα πανεπιστημία Cardiff Ουαλίας και Πειραιά, εκπαιδεύουν νέους επιστήμονες, που αποκτούν εμπειρία στο πεδίο, δημιουργούν τεχνογνωσία έρευνας και παράγουν δεδομένα και  γνώση για την ενίσχυση των δράσεων προστασίας που διενεργεί το Αρχιπέλαγος, ενώ και άλλα πανεπιστήμια της Ευρώπης έχουν δηλώσει ενδιαφέρον και γίνονται οι απαραίτητες συναντήσεις εργασίας για να σχεδιασθεί η συμμετοχή τους .

Ως συνέχεια επομένως του μακροπρόθεσμου ερευνητικού έργου που έχει διεξάγει το Αρχιπέλαγος σε αυτό το πεδίο από το 2000, η ερευνητική ομάδα του Αρχιπελάγους συνδυάζει την υπάρχουσα τεχνογνωσία για τη διαμόρφωση και αξιοποίηση ενός μοντέλου καταγραφής βιοποικιλότητας των παράκτιων οικοσυστημάτων. Στόχο αποτελεί η περαιτέρω εφαρμογή του ως  καινοτόμο εργαλείο έρευνας για την ανάπτυξη των απαιτούμενων μέτρων προστασίας και σε άλλες περιοχές υψηλής περιβαλλοντικής σημασίας των ελληνικών θαλασσών.
www.archipelago.gr