Θέσεις της Vodafon σχετικά με την υγεία και την κινητή τηλεφωνία

Δεν υπάρχει επιβάρυνση που να συνιστά ανησυχία για το κοινό από την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, που εκπέμπεται από τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας. Δύο εκατομμύρια επτακόσιες χιλιάδες μετρήσεις, ενταγμένες στο πρόγραμμα «Ερμής», έχουν δείξει ότι οι μέγιστες καταγεγραμμένες τιμές είναι δεκάδες φορές χαμηλότερες από το αυστηρότερο όριο που ισχύει για τη μικρότερη συχνότητα των 900 MHz, που χρησιμοποιεί η κινητή τηλεφωνία.

Τα στοιχεία αυτά παρουσιάστηκαν στο «Πόρτο Καρράς» της Χαλκιδικής από τους υπευθύνους της Vodafone, οι οποίοι αναφέρθηκαν διεξοδικά σε σταθμούς μέτρησης στη Βόρεια Ελλάδα, όπου η μέση τιμή υπολείπεται από τα διεθνώς επιτρεπτά όρια:

- Στον σταθμό μέτρησης της Σχολής Θετικών Επιστημών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου, 292 φορές και η ένταση του ηλεκτρικού πεδίου 17.

- Στο κτίριο διοίκησης του ΑΠΘ, 29 και 5 φορές αντίστοιχα.

- Στο γυμνάσιο Μηχανιώνας, 139 και 12 αντίστοιχα.

- Στο δημαρχείο Μηχανιώνας, 443 η πυκνότητα ροής της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας και 21 της έντασης του ηλεκτρικού πεδίου.

- Στο δημαρχείο Μενεμένης, 59 και 8 φορές πιο χαμηλά.

- Στο Λάππειο Γυμνάσιο Νάουσας, 706 και 27 φορές πιο χαμηλά.

Στα επιμέρους στοιχεία που αφορούν τις δραστηριότητες της Vodafone οι εκπρόσωποι της εταιρείας, ανέφεραν:

- Τις 1.181.761 κλήσεις Μακεδονίας-Θράκης και Θεσσαλίας από Ιανουάριο έως Αύγουστο, σε τηλέφωνα έκτακτης ανάγκης, με πρώτο το 100 της Αστυνομίας (514.000 κλήσεις) και τελευταία την άμεση επέμβαση δίωξης ναρκωτικών (28.736 κλήσεις).

Παράλληλα οι εκπρόσωποι της εταιρίας ανέφεραν ότι: Η κινητή τηλεφωνία αποτελεί έναν από τους πλέον δυναμικούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας, συνεισφέροντας κατά 2,2% στο ΑΕΠ ετησίως. Εξυπηρετεί περισσότερα από 11 εκ. πολίτες περίπου και απασχολεί 30.000 εργαζόμενους. Ωστόσο, μετά από 12 χρόνια παρουσίας στη χώρα μας, η κινητή τηλεφωνία εξακολουθεί να αποτελεί τεχνολογική καινοτομία, η λειτουργία της οποίας συχνά συνοδεύεται από φαινόμενα τεχνοφοβίας, καθώς διαπιστώνεται έλλειμμα έγκαιρης, έγκυρης και συστηματικής ενημέρωσης του κοινού από τους επίσημους φορείς για την επιστημονική αλλά και διεθνή πραγματικότητα.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η πανελλαδική έρευνα RISK της MRB Hellas αναφορικά με το βαθμό ενημέρωσης του κοινού για θέματα υγείας και κινητής τηλεφωνίας. Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη έρευνα, το 66,1% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι δεν έχει λάβει επαρκή πληροφόρηση από επίσημους φορείς σε σχέση με την κινητή τηλεφωνία και την υγεία, ενώ μόλις το 18% των ερωτηθέντων φαίνεται να συμφωνεί ότι η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που εκπέμπουν οι σταθμοί βάσης και οι κεραίες δεν ενέχει κίνδυνο για τη δημόσια υγεία. Ωστόσο, το 71% θεωρεί ότι η κινητή τηλεφωνία είναι επιβεβλημένη για την επικοινωνία σε περιπτώσεις εκτάκτου ανάγκης.

Οι ίδιοι οι πολίτες, πάντα βάσει της έρευνας, θεωρούν ότι η ενημέρωση που έχουν λάβει από τους αρμόδιους φορείς είναι ελλιπής, γεγονός που καταδεικνύει την ευθύνη της Πολιτείας αλλά και του κλάδου της κινητής τηλεφωνίας για τη συστηματική και υπεύθυνη πληροφόρηση των πολιτών σε ένα τόσο καίριο ζήτημα.

Αναφορικά με τις αρχές λειτουργίας της κινητής τηλεφωνίας στη διάρκεια της παρουσίασης επεξηγήθηκε ότι τα ραδιοκύματα που εκπέμπουν οι σταθμοί βάσης αποτελούν μη-ιοντίζουσα ακτινοβολία, η οποία δεν διαφέρει από τα ραδιοκύματα που εκπέμπουν οι τηλεοπτικοί και ραδιοφωνικοί αναμεταδότες, τα συστήματα επικοινωνίας της Αστυνομίας, της Πυροσβεστικής και άλλων υπηρεσιών εκτάκτου ανάγκης αλλά και τα ασύρματα τηλέφωνα, οι οικιακές συσκευές κ.α.

Οι αυστηρές οδηγίες προστασίας του κοινού από την έκθεση σε ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που έχουν εκδώσει οι αρμόδιοι διεθνείς επιστημονικοί οργανισμοί, η Διεθνής Επιτροπή Προστασίας από Μη-Ιοντίζουσες Ακτινοβολίες (ICNIRP) και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO), αξιολογώντας το σύνολο της επιστημονικής έρευνας, διασφαλίζουν πλήρως τη δημόσια υγεία σε σχέση με τις αποδεδειγμένες επιδράσεις της λειτουργίας των δικτύων κινητής τηλεφωνίας.

Με βάση τις οδηγίες αυτές έχει συνταχθεί η σχετική Σύσταση του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία καθορίζει τα όρια ασφαλούς έκθεσης του κοινού στην ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, εφαρμόζοντας την αρχή της προφύλαξης. Έτσι τα όρια που θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση περιέχουν συντελεστή ασφαλείας 50 (50 φορές πιο αυστηρά από τα αποδεδειγμένα όρια) λαμβάνοντας υπόψη τις πλέον ευαίσθητες ομάδες κοινού όπως τα μικρά παιδιά, οι ασθενείς και οι υπερήλικες. Επιπρόσθετα, για τη θέσπιση ορίων ασφαλούς έκθεσης λαμβάνεται διεθνώς υπόψη η πυκνότητα ισχύος του ηλεκτρομαγνητικού πεδίου, δηλαδή η ποσότητα της εκπεμπόμενης ακτινοβολίας και σε καμία περίπτωση η απόσταση.

Σημειώνεται ότι οι τεχνικές προδιαγραφές σε παγκόσμιο επίπεδο επιβάλλουν την εγκατάσταση σταθμών βάσης κυρίως εντός του πολεοδομικού ιστού, καθώς επίσης, ότι δεν υπάρχουν δίκτυα κινητής τηλεφωνίας που λειτουργούν ή μπορούν να λειτουργήσουν και να παρέχουν κάλυψη επικοινωνίας όταν εγκαθίστανται μόνο εκτός κατοικημένων περιοχών. Οι χρήστες κινητής τηλεφωνίας πρέπει να γνωρίζουν ότι η απόσταση των σταθμών βάσης μεταξύ τους εξαρτάται από τον όγκο της τηλεπικοινωνιακής κίνησης της κάθε περιοχής καθώς και το γεγονός ότι η ισχύς που εκπέμπουν οι σταθμοί βάσης μειώνεται όσο πιο πυκνή είναι η διάταξη των σταθμών. Χαρακτηριστικά αναφέρθηκε ότι η ισχύς που εκπέμπουν οι κεραίες σε αστικές περιοχές είναι από 10 έως 20 Watt. Συνεπώς, όπως επισημάνθηκε, όσο πυκνότερο είναι ένα δίκτυο τόσο χαμηλότερη είναι και η εκπεμπόμενη ακτινοβολία από τους σταθμούς βάσης.

Ως ιδιαίτερα αυστηρό για την προστασία της δημόσιας υγείας χαρακτήρισαν οι εκπρόσωποι της εταιρίας το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο στην Ελλάδα, καθώς, όπως αναφέρθηκε, «η πολιτεία εφήρμοσε την αρχή της προφύλαξης και σε εθνικό επίπεδο» θεσπίζοντας όρια ασφαλούς έκθεσης του πληθυσμού στην ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία κατά 20% πιο αυστηρά σε σύγκριση με τη Σύσταση του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κατά συνέπεια τα όρια ασφαλούς έκθεσης που ισχύουν στην Ελλάδα είναι από τα αυστηρότερα παγκοσμίως. Τροχοπέδη, ωστόσο, για την ανάπτυξη της κινητής τηλεφωνίας και την απρόσκοπτη επικοινωνία των χρηστών αποτελεί ο πολύπλοκος, γραφειοκρατικός και χρονοβόρος χαρακτήρας της διαδικασίας για την αδειοδότηση και την εγκατάσταση των σταθμών βάσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι με την έκδοση αδειών ασχολούνται έως και 18 διαφορετικές υπηρεσίες, ενώ ο συνολικός χρόνος για την ολοκλήρωση της έκδοσης των απαιτούμενων αδειών για έναν σταθμό βάσης μπορεί να ανέρχεται σε 2,5 χρόνια. Σε πολλές περιπτώσεις, όπως αναφέρθηκε, υπάρχουν αντιφατικές απαιτήσεις από υπηρεσίες που είναι υπεύθυνες για την έκδοση της ίδιας άδειας, ενώ ορισμένες υπηρεσίες καθυστερούν ή αρνούνται την έκδοση αδειών παρά την κείμενη νομοθεσία, στηριζόμενες σε εντελώς αυθαίρετες αιτιάσεις.

Η ασφαλής λειτουργία των σταθμών βάσης κινητής τηλεφωνίας έχει πολλές φορές επισημανθεί από τους αρμόδιους διεθνείς επιστημονικούς οργανισμούς όπως o Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, η Ομάδα Ανεξάρτητων Ειδικών του Sir William Stewart στη Μεγάλη Βρετανία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Δανικό Εθνικό Συμβούλιο Υγείας, οι αρχές προστασίας από τις ακτινοβολίες της Φιλανδίας, της Ισλανδίας, της Νορβηγίας και της Σουηδίας, οι οποίοι έχουν τοποθετηθεί σχετικά με την ασφαλή λειτουργία των σταθμών βάσης κινητής τηλεφωνίας.

Σύμφωνα με τους οργανισμούς αυτούς, οι διεθνείς οδηγίες, όπως έχουν αναπτυχθεί από την ICNIRP, είναι βασισμένες σε προσεκτική ανάλυση του συνόλου της επιστημονικής βιβλιογραφίας (θερμικών και μη θερμικών επιδράσεων) και προσφέρουν προστασία από τα ραδιοκύματα με μεγάλα περιθώρια ασφάλειας. Όπως επισημάνθηκε, οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα, κατά την εγκατάσταση και λειτουργία των δικτύων τους, τηρούν απόλυτα τα όρια ασφαλούς έκθεσης που ορίζει ο νόμος.

Σε ό,τι αφορά στις ενέργειες των εταιρειών κινητής τηλεφωνίας για την προστασία της δημόσιας υγείας, εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό διενεργεί συστηματικούς ελέγχους και μετρήσεις. Οι εταιρείες παρακολουθούν τις διεθνείς εξελίξεις, ενημερώνονται συστηματικά από διεθνώς αναγνωρισμένους φορείς, ενώ με τη σειρά τους ενημερώνουν σχετικά τους αρμόδιους φορείς (Τοπική Αυτοδιοίκηση, Νομαρχίες, Κυβέρνηση, εκπροσώπους πολιτικών κομμάτων κλπ) αλλά και κάθε ενδιαφερόμενο πολίτη.

Ολοκληρώνοντας την ενημέρωση προς τα ΜΜΕ, οι εκπρόσωποι της Vodafone κατέθεσαν τις προτάσεις τους προκειμένου να υπάρξει συστηματικότερη, πιο ολοκληρωμένη και κυρίως επιστημονικά τεκμηριωμένη πληροφόρηση του κοινού σχετικά με τους σταθμούς βάσης και τη λειτουργία των δικτύων. Oι εκπρόσωποι της Vodafone προτείνουν:

 Συστηματικές μετρήσεις Η/Μ ακτινοβολίας

 Εντατικοποίηση των μετρήσεων Η/Μ πεδίων από αναγνωρισμένους φορείς.

 Συστηματική δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων στους φορείς αλλά και τους κατοίκους των περιοχών όπου πραγματοποιήθηκαν οι μετρήσεις.

 Ανάληψη πρωτοβουλίας και από την Τοπική Αυτοδιοίκηση για διενέργεια συστηματικών μετρήσεων και τακτική ενημέρωση των κατοίκων της περιοχής.

 Aμεση ανταπόκριση των εταιρειών σε τυχόν αιτήματα κατοίκων και για ad hoc μετρήσεις σε περιοχές της χώρας. Συνεχή ενημέρωση και αξιολόγηση για τις διεθνείς εξελίξεις και πρακτικές

 Συνέχιση της ενημέρωσης των εταιρειών αναφορικά με τις διεθνείς εξελίξεις και συστηματική αξιολόγηση των αποτελεσμάτων σε συνεργασία με την επιστημονική κοινότητα αλλά και τους αρμόδιους, αναγνωρισμένους φορείς της Πολιτείας.

 Ενημερωτικές ημερίδες, συνέδρια με πρωτοβουλία των Νομαρχιών ή της αρμόδιας επιστημονικής κοινότητας με τη συμμετοχή εκπροσώπων των πολιτών, των ΜΜΕ, της Πολιτείας κλπ.

 Πρόσκληση σε διεθνώς αναγνωρισμένους επιστήμονες ή εκπροσώπους φορέων (π.χ. Π.Ο.Υ., ICNIRP, NRPB) στο πλαίσιο ενημερωτικών συναντήσεων με τους αρμόδιους φορείς της Πολιτείας ή / και συμμετοχή τους σε συνέδρια, ημερίδες κλπ.

Η νομοθετική παρέμβαση για την απλοποίηση του πλαισίου αδειοδότησης των σταθμών βάσης, η εναρμόνιση με τις προδιαγραφές της ΕΕ και του Π.Ο.Υ. και η καλλιέργεια κλίματος εμπιστοσύνης αποτελούν κύρια ζητούμενα αλλά και προϋπόθεση για τη συνέχιση της ομαλής παροχής άρτιων υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας στους πολίτες της χώρας μας.